Presidentja Vjosa Osmani, një politikane me parime dhe që guxon të rrezikojë

Vjosa Çerkini

Vjosa Osmani ka lindur më 17 maj 1982 në Mitrovicë nga prindër shqiptarë nga Kosova. Në atë kohë, qyteti buzë lumit Ibër, si e gjithë Kosova, ende i përkiste Jugosllavisë. Ende para shpërbërjes së shtetit multietnik më 1991, nacionalistët serbë nën udhëheqjen e Sllobodan Millosheviqit vendosën një regjim aparteidi në Kosovë, duke shtypur popullsinë shumicë shqiptare. Luftën e vitit 1999 kur mori fund edhe sundimi serb në Kosovë, Vjosa Osmani e përjetoi si adoleshente. Pasi përfunduan luftimet, OKB -ja mori administrimin e vendit. E reja u transferua në Prishtinë për të studiuar drejtësi. Në 2005 ajo përfundoi studimet me titullin master në Universitetin e Pittsburgh në SHBA, ku gjithashtu mbrojti dhe doktoraturën e saj dhjetë vjet më vonë. Tema e tezës së saj të doktoratës: E drejta e OKB -së dhe statusi i Kosovës. Përveç kësaj Vjosa Osmani gjithashtu u angazhua herët si aktiviste për Lidhjen Demokratike të Kosovës (LDK). Në gusht 2009 ajo u bë shefe e stafit të Presidentit të atëhershëm Fatmir Sejdiu, i cili pasoi Presidentin e parë të Kosovës, Ibrahim Rugova, i cili ndërroi jetë më 2006. Intelektuali dhe shkrimtari u zgjodh president i republikës së vetëshpallur nga shqiptarët në zgjedhjet në maj 1992. uristja e diplomuar këshilloi Presidentin Sejdu jo vetëm në çështjet ligjore, por edhe në çështjet e politikës së jashtme. Ajo e çoi përpjekjen e modelit të saj politik Rugova, që cilësohet si “Gandi i Ballkanit”  – pavarësinë e Kosovës nga Serbia – në një përfundim të suksesshëm duke mbrojtur me sukses ligjshmërinë e pavarësisë së vendit të saj në një çështje para Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë.

Konflikti me gardën e vjetër

Sa më gjatë që LDK dhe partitë e tjera kosovare të pasluftës ishin në pushtet me heronj nga lufta e vitit 1999, aq më shumë rritej kritika ndaj korrupsionit dhe nepotizmit nga popullata. Vjosa Osmani iu bashkua kësaj kritike. Këshilltari i saj politik, Vehbi Miftari thotë: “Ajo ka përjetuar shumë mosmarrëveshje politike, si brenda ashtu edhe me partitë e tjera. Ajo gjithmonë iu përmbajt parimeve të Rugovës dhe demonstroi një nivel të lartë të përkushtimit dhe besueshmërisë”.  Konflikti me gardën e vjetër të LDK -së ishte vetëm çështje kohe. Në 2014 Osmani kritikoi publikisht për herë të parë udhëheqësin e saj të atëhershëm të partisë, Isa Mustafa. Ajo mund ta përballonte: Në zgjedhjet parlamentare që ishin zhvilluar pak më parë, ajo kishte arritur të marrë 39,911 vota, mbështetja më e madhe nga votuesit krahasuar me të gjithë konkurrentët e tjerë në Kosovën me 1.8 milionë banorë.

Lufta kundër korrupsionit

Në zgjedhjet e vitit 2019, LDK propozoi Osmanin si kandidate për postin e kryeministrit. Në fushatën zgjedhore ajo fitoi pikë mbi të gjitha me luftën kundër korrupsionit dhe reformave ekonomike, por humbi votën kundër kryetarit të partisë së majtë Vetevendosje, Albin Kurti. Duke pasur parasysh suksesin zgjedhor të Vetëvendosjes, Vjosa Osmani kritikoi përsëri publikisht udhëheqësin e partisë së saj – dhe kundërshtoi vendimin e tij për të nxitur dështimin e një koalicioni me partinë e Kurtit. Ajo më pas u rrëzua si zëvendëskryetare e LDK -së dhe dha dorëheqjen nga partia e saj. Për shkak të votave të shumta që Osmani mori në zgjedhje, ajo më parë ishte zgjedhur kryetare e parlamentit të Kosovës. Sipas kushtetutës, ata që mbajnë këtë pozicion përfaqësojnë Presidentin në mungesë. Kur Gjykata Speciale e Kosovës në Hagë ngriti akuza kundër presidentit në atë kohë, Hashim Thaçi, në Nëntor 2020, ai dha dorëheqjen. Vjosa Osmani automatikisht u bë kreu aktual i shtetit. Pasi qeveria e parë Kurti dështoi pas vetëm 50 ditësh, presidentja Osmani caktoi zgjedhjet e reja për datën 14 shkurt 2021. Ajo hyri me iniciativën e saj të quajtur “Guxo” në garën elektorale. Në luftën kundër korrupsionit në veçanti, Osmani simpatizoi qartë Vetëvendosjen e Kurtit gjatë fushatës zgjedhore. Të dyja palët arritën fitore bindshëm. Ish-partia LDK e Osmanit humbi gjysmën e vendeve parlamentare në zgjedhje. Kryetari i partisë Mustafa dha dorëheqjen nga posti i tij. Që nga 22 marsi 2021, “Guxo” po formëson politikën në Kosovë së bashku me Vetëvendosjen me kryeministër Albin Kurtin. Vjosa Osmani u zgjodh si udhëheqësja e pestë e shtetit të Kosovës më 4 prill 2021.