Sergej Esenin vjen në shqip nga Arqile Garo
Kënga e Shehrezades
Argjend i ftohtë i hënës vezullore,
aromë prej karafili dhe dafinë,
ky vend i blertë dhe i bekuar prore,
të fton që ta shijosh, t’i ngresh dollinë.
Në thellësi shumë larg shtrihet Bagdati
ku Shehrezadja ëmbël ka kënduar,
tani më, duket që si prin as fati,
rri kopshti madhështor i shurdhëruar.
Fantazmat tokësore që janë mekur,
nga bari nëpër varre të mbuluar,
ti, udhëtar, mos e humb kohën me të vdekur,
në memoriale mos qëndro, o i uruar!
Hidh syrin tej dhe bukurisë gëzohu,
me buzët që t’ i thithin trëndafilat,
hap zemrën sot, me gjithë armiqtë pajtohu,
dhe çele shpirtin tek këndojnë bilbilat.
Po rrojte – rro, po dashurove – dashuro!
Shëtit, merr dhe jep puthje anë e mbanë,
nëse të vdekurit do të nderosh – ndero,
por ëndrrat e të gjallëve, ç’faj të kanë?
Dhe Shehrezadja këtë këngë këndonte,
kambanë e bronzit na e sjell si një jehonë,
trego mëshirë për gjithë ata që sonte
dhe nga kjo jetë nuk duan gjë, siç thonë.
1925
Të jesh poet
Të jesh poet – njëlloj qënka, sikur
me teh lëkurën tënde ta kesh grirë,
gjakun e ngrohtë që të pikon mbi gur,
ta thithin egërsirat gjithë dëshirë.
Të jesh poet që vargje thurr lirisht,
dhe këngë të bukura, që i sajon me mund
me zë bilbili cicëruar mrekullisht,
një melodi gazmore, një refrenin e pa fund.
Një kanarinë mos imito, pas saj po rende
do tingëllosh si karagjoz, një mysybet.
Pse bota ka nevojë për këngën tënde,
e le të kesh një zë bretkose, për ibret.
Po dhe Profeti në Kuran e ka me gjasa,
kur pijen e ndalon edhe e shpall mëkat,
se vera për poetin qënka vetë parajsa,
pse shpirti i turbulluar nuk gjen dot rehat.
Pa le kur niset që të vejë tek dashuria
dhe me një tjetër në krevat vajzën e gjen,
i shpërthen shpirti që gufon nga çmenduria,
por thikë nuk ngul në gjoksin që shkëlqen.
Me kokën tym nga xhelozia, i tërbuar,
niset të shkojë dhe fishkëllen veç një avaz:
“Ç’ u bë? – si vagabont do vdesesh, i mjeruar,
tutet nga bora mali? – jo or gaz!…”.
Në tokën ku lodrojnë hithrat verdhanë
Në tokën ku lodrojnë hithrat verdhanë
rrëzë gardhit, për së gjati,
të fshehura nga shelgjet strukur janë,
disa kasolle fshati.
Atje, ndanë pellgjeve, ku ujët jeshilon
ndën një rrëpirë vigane
një rrugë e ashpër, bregut gjarpëron,
për malet Siberiane.
Në Mardva dhe në Çudë* Rusët rënkojnë,
dhe frika të hyn prore,
xhadesë kur sheh, ndën pranga që gjëmojnë,
karvanët njerëzore.
Hajdutë edhe keqbërës, të dënuar,
i pret i njëjti fat.
Por jam me sytë e tyre i dashuruar,
kanë një vështrim të ngratë.
Për kriminelët s’ka mëshirë, e marrtë e mira,
por kanë një shpirt mjeran,
kur shtrembërojnë fytyrat, sytë e nxira,
me buzë mavi, shafran.
Sepse një ëndërr brenda vetes ledhatoj,
hej dreq, ç’e madhe punë!
Mes cicërimave vjeshtore, rri mendoj,
të ther dikë dhe unë.
Dhe nga kjo rrugë ku era fryn me uturimë,
dhe gurët ndjejnë thëllimin,
do më kalojnë me një zinxhir mbi zverkun tim,
të shkoj të njoh trishtimin.
Kur të kaloj pranë tyre i buzëqeshur,
unë hapin do ta shtrij
dhe një rrebesh, rrugën nga shkova i shkujdesur,
me gjuhë do të ma fshijë.
1915
Në Mardva dhe në Çudë* – burgje famëkeqe në Siberi.
Ara e zezë
Ti ara ime, arë e zezë, me djersë e baltë gatuar,
si mundem mos të t’ledhatoj, e dashur, e bekuar.
Do dal liqenit darkës vonë, mes zhukave të gjelbër,
edhe urimin mbrëmësor ta thith në zemër, egër.
Kasolle kashte në ngjyrë gri valëviten mbi ranishte,
tek ujërat që gurgullojnë rrjedhin ndën kallamishte.
Një flakë e kuqe porsi gjak qarkon një pirusti,
fytyrë e hënës buzëqesh mbi të, gjithë ëmbëlsi.
Ulur pajdash gjer në agim kositësit dëgjojnë,
përralla nga një kohë e lashtë që, pleqtë zënë e tregojnë.
Diku më larg, në një cektinë, buzë lumit të qetuar,
ca peshkatarë këndojnë një këngë me zë të përmalluar.
Shkëlqen liqeni, rrezaton, në ngjyrën e kallajit
ti kënga ruse gjithë trishtim – sikur fillimi i vajit.
1914
Një kaltërsi e butë
Një kaltërsi e butë që nuk përshkruhet,
natyrë e qetë, siç pas stuhisë në verë,
dhe shpirti im i flakëruar nis e shuhet,
tek trëndafilave dhe mjaltit, u marr erë.
I qetë dhe unë. Koha ka bërë punën e vetë,
por për sa shkuan nuk trishtohem as mallkoj,
si kuajt e një trojke që gjëmuan si tërmet,
dhe brodhën botën me shkëndijat nën potkoj.
Që pluhur përreth ngritën. Që lanë gjurmë.
Që treten fërshëllimat djallëzore.
Dhe përmbi pyll, akoma sot, plot zhurmë,
ndihen si gjethe, q’i shkund bryma mëngjesore.
Një paralajmërim? Jehonë që vjen nga larg?
Të tërë këtu mbajnë frymën qetësisht.
Por ne me ju u bëmë një rresht, një varg,
shtigjeve të stuhishme, mrekullisht.
Le t’ i shikojmë me radhë ç’kemi jetuar,
ç’ u bë dhe çfarë nuk ndodhi në k’të vend,
të falim gjithë ata që rëndë na kanë shituar,
a patën faj ata, a ne nuk kishim mend.
Pranoj që gjërat kështu janë, vërtetë,
por më vjen keq që as tridhjetë pa shkuar,
unë që kaq pak kërkova në këtë jetë,
mes tymit të tavernës jam harruar.
Por lisi i ri hedh rrënjë e çelet prapë një ditë,
dhe jeshilon si bari në bregore…
Oh, ti rini e vrullshme me guxim plot dritë,
e artë dhe madhështore!
1925
Shqipëroi: Arqile Garo.
Please follow and like us: