Lufta e Izraelit kundër George Sorosit

Mairav Zonzein/

Si një i mbijetuar i Holokaustit, një financier i suksesshëm i cili përqafon kapitalizmin e tregut të lirë dhe një filantrop që mbron demokracinë liberale, Xhorxh Soros duhet të jetë një mik i establishmentit izraelit. Por zoti Soros ka dështuar testin e vetëm që duket se merret në konsideratë nga udhëheqja aktuale e Izraelit: mbështetjen e pakushtëzuar për qeverinë, përkundër politikës së saj të okupimit, diskriminimit dhe mospërfilljes së të drejtave civile dhe ato të njeriut.

Për vite me radhë, zoti Soros shmangu kryesisht filantropinë e lidhur me Izraelin, por ai u përfshi në vitin 2008, kur ai kontribuoi për J Street, një grup i moderuar pro-izraelit me lobim pro paqes dhe me bazë Uashington, pas themelimit të saj. Përmes Fondacioneve të Shoqërisë së Hapur, Soros gjithashtu kontribuon për organizatën izraelite për të drejtat e njeriut B’Tselem dhe grupin anti-okupues Thyerja e Heshtjes, të cilat janë bërë pjesë të një fushate në rritje të delegimitimit të tyre nga qeveria izraelite.

Por kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanjahu, ngriti piketat e kësaj grindje javën e kaluar kur ministria e tij e jashtme lëshoi një deklaratë që në fakt mbështeti një përpjekje propaganduese të qeverisë hungareze kundër zotit Soros dhe iu bashkua denoncimit të saj. Kjo kundërshtoi komentet e mëhershme të ambasadorit të Izraelit në Hungari, Yossi Amrani, i cili kishte shprehur tronditjen e tij për fushatën e reklamave prej 21 milionë dollarë nga partia qeverisëse e kryeministrit hungarez, Viktor Orban, që ka shënjeshtruar zotin Soros për mbështetjen e tij për shërbimet për refugjatët dhe emigrantët. Fushata e posterave, e cila gjithashtu ka tërhequr grafiti në mënyrë eksplicite antisemitike, “ngjall kujtime të trishtuara, por mbjell gjithashtu urrejtje dhe frikë”, tha ambasadori, duke iu referuar fatit të hebrenjve hungarezë gjatë Holokaustit.

Zëdhënësi i ministrisë së jashtme mohoi se komentet e ambasadorit izraelit “kishin si qëllim të delegitimizonin kritikat ndaj George Soros” nga qeveria e zotit Orban. Në vend të kësaj, zëdhënësi vazhdoi të sulmonte miliarderin filantropist për “minimin e vazhdueshëm të qeverisë së zgjedhur në mënyrë demokratike të Izraelit”, me financimin e organizatave “që shpifin për shtetin hebre dhe kërkojnë të mohojnë të drejtën për vetëmbrojtje”.

Orban ka akuzuar personalisht veprimet e zotit Soros “duke u përpjekur fshehurazi dhe me para të huaja për të ndikuar në politikën hungareze” – një deklaratë që duket se lidhet me një nuancë anti-semite rreth ndikimit hebre dhe megjithatë çuditërisht sjell dënimin nga ministri i jashtëm izraelit të z. Soros. I duhet guxim i madh z. Netanyahut, që të zgjedhë në këtë moment që të godasë z. Soros, ndërsa ai është në rënie – jo vetëm sepse zoti Soros është edhe një herë viktimë e antisemitizmit në zemër të Evropës, por edhe sepse ai po shpifet nga Hungaria për përpjekjen e tij për të luftuar të njëjtat ndjenja raciste kundër pakicave që çuan në Holokaustin.

Në një reagim të rrallë ndaj fushatës së Orbanit, një zëdhënës i Soros, Michael Vachon, tha: “Si një i mbijetuar i Holokaustit i cili u fsheh nga nazistët në Budapest dhe më vonë ishte vetë refugjat, Soros e njeh mirë se çfarë do të thotë të jesh në rrezik vdekjeprurës. Ai mban kujtimin e refuzimit të bashkësisë ndërkombëtare për refugjatët hebrenj që iknin nga nazistët.”Ai vazhdoi: “Është nga kryqëzimi i këtyre përvojave që lindi ndjeshmëria e tij për refugjatët nga Siria e shkatërruar nga lufta dhe gjetkë”.

Posterat janë gjithashtu vetëm episodi më i fundit në një periudhë të gjatë kohore, të bashkërenduar nga qeveria e z. Orban për të demonizuar z. Soros. Në prill, Hungaria miratoi legjislacionin që kërcënon të mbyllë Universitetin e Evropës Qendrore në Budapest, një institucion i akredituar nga Amerika, i themeluar në vitin 1991 nga zoti Soros dhe që u drejtohej studentëve nga vendet post-sovjetike dhe shtetet autoritare. (Në vitin 2009 kam marrë një diplomë atje.)

Për shkak të reputacionit të tij si një burim filantropik kundër regjimeve represive duke derdhur miliona dollarë në vendet post-sovjetike, Soros është në thelb person non grata në Rusi. Ai konsiderohet gjithashtu si një armik nga Partia Republikane në Shtetet e Bashkuara pasi është një bamirës i kandidatëve demokratë dhe qasjeve liberale. Ai u paraqit krahas figurave financiare të shquara hebraike në reklamën përfundimtare televizive të fushatës zgjedhore të vitit 2016 të Donald Trump, e cila gjerësisht konsiderohej se përmbante një nëntekst anti-semit.

Humanitarizmi dhe universalizmi i z. Soros përfaqësojnë një shprehje të identitetit hebre të pas holokaustit, që është anatema e nacionalizmit të linjës së ashpër të koalicionit qeverisës të Netanyahu, i cili i përmbahet misionit klasik sionist që kërkonte t’i jepte fund ekzistencës e antisemitizmit dhe diasporës duke mbledhur të gjithë hebrenjtë në vendin historik të Izraelit. Ashtu si në rastin me Hungarinë, Z. Netanjahu gjithnjë e më shumë po e bashkon Izraelin në aleanca me shtete jo të lira dhe autokratike si Rusia, Turqia dhe Egjipti. Cinizmi final i aleancave të tilla është i dukshëm në gatishmërinë e zotit Netanyahu për të toleruar antisemitizmin e kampit global nacionalist të krahut të djathtë nëse kjo gjë do të forconte lëvizjen e Izraelit më të Madh.

Kjo shpjegon pse, për shembull, qeveria izraelite mbeti e heshtur kur administrata Trump nuk përmendi hebrenjtë apo antisemitizmin në deklaratën ndërkombëtare të ditës së përkujtimit të Holokaustit këtë vit. Strategjia ishte gjithashtu mjaft e qartë kur Z. Netanjahu i tha hebrenjve francezë pas sulmit terrorist në supermarketin në Paris në vitin 2015 se Izraeli ishte shtëpia e tyre. Z. Netanjahu sheh pak vlerë në ruajtjen e komuniteteve hebraike jashtë Izraelit, pasi ai do të preferonte që hebrenjtë të emigronin në Izrael.

Për Z. Netanyahu, në mënyrë ideale nuk do të kishte dallim mes identitetit hebre dhe identitetit izraelit. Z. Soros përbën një pengesë për këtë projekt, sepse ai është një figurë e tillë e profilit të lartë midis komuniteteve të diasporës hebraike që nuk kanë domosdoshmërisht një identifikim të fortë me Izraelin – ose më keq, që janë kritike për të. Në ndjekjen e strategjisë së tij, Z. Netanjahu ka larguar vazhdimisht shumicën e hebrenjve amerikanë në baza politike dhe fetare.

Vullneti i kryeministrit izraelit për të mbështetur sulmet e zotit Orban ndaj zotit Soros nuk është vetëm një fyerje e drejtpërdrejtë ndaj bashkësisë hebraike të Hungarisë, por edhe një ndihmë e rrezikshme ndaj antisemitizmit në një kontinent, i cili po krijon edhe një herë tjetër ndjenja ekstreme nacionaliste dhe anti-emigrante. Megjithëse e konsideron veten si udhëheqës, madje edhe një shpëtimtar i hebrenjve botërorë, zoti Netanjahu është gjithçka tjetër përveç se një i tillë./The New York Times/