Fritz RADOVANI: MARK KAKARRIQI DHE SHKODRA E TIJ
MARK KAKARRIQI (1884 – 1942)
24 QERSHOR 1942. Vdiq i helmuem shkodrani Mark KAKARRIQI, një nder figurat ma të spikatuna Atdhetare Shqiptare, i formuem me kulturë europjane Perëndimore, që me perkushtim të posaçem e vuni në sherbim t’ Atdheut dhe Shkodres së Tij të shtrenjtë.
Ishte fillimi i Shek. XX kur mendoj per kanalizimin e lumit Buna, evitimin e permbytjeve të saja dhe lundrimin e anijeve deri në Pazarin e Vjeter të Shkodres, tue e lidhë qytetin me detin Adriatik dhe tregtinë europjane, gja që u kundershtue nga tregtarët fanatikë…
Prania e Markut në Vjenë në 1911 ishte një fat i madh per njohjen e pikpamjeve të asaj kohë të inteligjencës shkodrane nga Austro Hungaria, dhe perpjekjeve Shqiptare në të gjithë Veriun per Pamvarsi nga Perandoria Otomane, tue fillue nga ngritja e Flamurit prej Dedë Gjo’ Lulit në Bratilë me 1911 e deri tek Shpallja e Pamvarsisë së 1912, ku vetë Mark Kakarriqi ishte i pranishem dhe ndihmoi per atë çeshtje aq të madhe Atdhetare, ndonse, Emni i nderuem i Tij nuk zehet me gojë nga fanatikët anadollakë të historisë…
Mark Kakarriqi ishte në Durrës në Nandorin e 1912, me Don Nikoll Kaçorrin, Ismail Qemalin, Luigj Gurakuqin, Isa Boletinin dhe antarët tjerë të mbledhun per Pamvarsinë, e prej Markut u sigurue anija.., per me shkue në Vlonë, pa u rrezikue nga grekët.
Mark Kakarriqi nuk ishte vetem tregtar, po ishte artist, dhe në oborrin e shtëpisë së Tij, tek shatrivani kujtoj një statujë të Veneres, që e patne çue në Shtëpinë e Kulturës…
Në shtëpinë e Tij, Marku kishte një pikturë të Rembrandit, të bleme në Rusi në 1917, që rusët kur i rane n’ erë se asht në Shqipni, në 1945 erdhen dhe e grabitën me forcë.
Perherë të parë në Shkoder Marku solli një grup artistësh të Operes “Scala” së Milanos…
Nuk besoj se harrohen lulet e bukra t’ oborrit të shtëpisë së (pionjerit) Mark Kakarriqit, apo palmat e vendeve të pushimit, tue mos harrue blijt’ e aromen e tyne në Fushën e Çeles, ku shkodranët ndalonin ecjen me mbushë gjoksin me atë erë të mbrekullueshme.
Në Rrëmaji Marku ka vorrin e Tij prej mermeri, ku Jakomoni e çoi në të 52 vjet, kur Marku kje Kryetar Bashkije i Shkodres. Ndersa, komunistët e dënuen të vdekun në 1946.
Emni i Mark Kakarriqit, do të daltohet në gurt’ e Rozafës per shekuj të shekujve…
Melbourne, 22 Qershor 2019.