Beketi konfiskon pasuritë e shqiptarëve te kompania Eurocontrol
Nis konfiskimi i pasurive të shqiptarëve në botë për llogari të biznesmenit italian, Françesko Beketi.
Sipas gazetës së njohur belge, ‘L’Echo’, avokatët e biznesmenit italian ia kanë dalë të konfiskojnë pasurinë e Shqipërisë në kompaninë Eurocontrol.
Shkrimi i plotë
Për të kuptuar se çfarë është, duhet të kthehemi në vitin 2013, viti i zgjedhjes së Edi Ramës si kryeministër në Shqipëri. Pasi erdhi në pushtet, ai anulloi dy koncesione dhënë biznesmenit italian Francesco Becchetti për të ndërtuar një hidrocentral dhe një fabrikë riciklimi. Në proces, një hetim për evazion fiskal ka filluar kundër biznesmenit italian dhe Republika Shqiptare përfundon duke ngrirë të gjitha pasuritë e tij në Shqipëri. Ky vendim do të çojë, ndër të tjera, në shkarkimin e 500 personave të punësuar nga kanali televiziv Aegon Channel, në pronësi të Francesco Becchetti.
Arbitrazhi i kontestuar
Duke besuar veten në të drejtën e tij, biznesmeni italian, i mbrojtur nga Hakim Boularbah dhe Olivier van der Haegen (Loyens & Loeff), më pas iu drejtua Qendrës Ndërkombëtare për Zgjidhjen e Mosmarrëveshjeve të Investimeve (ICSID) i cili, me arbitrim në 24 prill 2019, vendosi në favor të tij dhe i dha atij kompensim prej 107 milion euro. Që në fillim, Republika e Shqipërisë ka sfiduar vendimin e arbitrazhit dhe ka refuzuar të paguajë atë që i detyrohet biznesmenit.
Është në këtë kontekst specifik që konfiskimet u bënë organeve të ndryshme që nuk i nënshtroheshin imunitetit juridiksional. Në Belgjikë, Francesco Becchetti, në bazë të një kërkese të njëanshme, mori dritën jeshile nga gjyqtari i atashimit të gjykatës së shkallës së parë për të kryer bashkëngjitjet me Eurocontrol. Shqipëria është një nga 41 anëtarët e këtij organi evropian përgjegjës, ndër të tjera, për mbledhjen e tarifave të paguara nga linjat ajrore për fluturimet mbi territore të ndryshme. Këto tarifa më pas rishpërndahen në shtetet e mbingarkuara sipas një çelësi shpërndarjeje të menaxhuar nga Eurocontrol. Dhe janë pikërisht honoraret që Eurocontrol i detyroi Republikës Shqiptare që u sekuestruan.
Ndërsa ky sekuestrim u bë në dhjetor 2020, shumat e bllokuara deri më sot nuk janë shumë të larta. Sipas lajmeve të fundit, janë pak më shumë se 170,000 euro. Niveli i ulët i këtyre shumave shpjegohet në veçanti nga kriza shëndetësore e cila ka ulur shumë aeroplanë në tokë. Por, siç na kujtoi Hakim Boularbah, në një procedim tjetër arbitrazhi që dënonte shtetin rumun për të kompensuar vëllezërit Micula, konfiskimet e bëra në Eurocontrol kishin bërë të mundur ngrirjen e 11 milion eurove. Duke ditur që bllokimet e parave janë të zbatueshme për tarifat e ardhshme, nëse fluturimet vazhdojnë një kurs pak më normal, përjashtimet mund të bëhen shpejt më të rëndësishme.
Mbrojtja e Shqipërisë
Republika Shqiptare, e mbrojtur nga Jean-François Goffin dhe Jean-Luc Hagon (CMS) ka shprehur qëllimin e saj për të kundërshtuar këtë konfiskim. Çështja e imunitetit juridiksional do të jetë në qendër të debateve. Avokatët e Shqipërisë besojnë se honoraret e paguara nga Eurocontrol ndaj homologut të saj shqiptar (Albcontrol) i nënshtrohen këtij imuniteti dhe për këtë arsye nuk mund të merren. Avokatët e Francesco Beccheti nuk e ndajnë këtë përfundim dhe besojnë se këto honorare përdoren për të financuar shërbimet tregtare dhe për këtë arsye mund të sekuestrohen. Kjo çështje do të paraqitet para gjykatësit të enjten./shekulli