Nga Ilir Levonja/ Florida, SHBA/*

Eshtë një pyetje që të vjen në parvaz të mëndjes. Ta mbush vështrimin. Por me lule gjëmbaçësh. Janë një sërë pashpjegueshmërish, që fillojnë nga aludimi prej fëmije, i këtij burri të lumtur. Kampionit të bojkotit. Me atë sinkron muzikor vidjo prej buçkoje që e konsideron gjithçka si hera e parë. Pra si një risi qeveritare. Për të patur prezent aty diasporën.

Janë një sërë hamendësimesh gjëmbaçore…, të cilat duhet të jesh emigrant e t’i ndjesh. Ndryshe është një show i radhës. Nga ato që po e ia zgjasin ndjesinë se ne shqiptarët jemi vërtet të pafat, karshi kombeve të tjerë. Aty me ne janë sllavët përshembull. Erdhën, u forcuan. U diktaturuan. U vranë, u vranë edhe me ne. U ndanë në shtetë më vete. Na përfshinë edhe ne. Që u vetpakicuam me qejf partish. Aq sa kemi plot vetullusha me seli dhe cigare. Që flasin në emrin e kombit. Pra sllavët… Por prapë janë më mirë se ne. Në daç me integritietin institucional, lëvizjen e lirë në botë. Në daç me infrastrukturë e mirëqënie ekonomike.
Ne veç të ankohemi se na dhëmbin brinjët, dimë. Të vrasim njëri-tjetrin përditë.
Janë një sërë e tërë pashpjegueshmërish e hamendësimesh.
Çfarë është diaspora për një vend?
Përse shoqëria na quan emigrantë? Dhe qeveria diasporë?
Përse njerëzia na shikon si frymëzim ekonomik? Dhe qeveria si Banka turistësh? Përse na trefishohen biletat kur vimë në muajt e verës? Dhe përse kemi aeroportin e vetëm. Të vetmin më të shtrenjtin.
Përse njerëzia na konsideron se jemi larg. Dhe nuk dimë gjë, kur kritikojmë qeveriun? Dhe përse qeveriu na buzëqesh hidhët, kur i themi të vërtetën?
Përse bëhemi mollë reklamash kur kapim suksesin? Dhe përse jemi njerëz të paemërt. Kur…? Kur fillojmë të pastrojmë banjot, të lajmë pjatat! Të shërbejmë. Të zëmë e të ngrihemi. Duke jetuar fizikisht këtu-aty-atje. E duke mos hequr mëndjen, dridhmën e zemrës nga vendi amë.
Për çfarë do flasi diaspora? Madje për herë të parë?! Pasi asaj, apo neve na vjen ndoht nga ky koncept. Pikërisht nga këto pak detaje mendësie që solla më sipër. Ndoht’ sepse tek ne ka vdekur mendësia e diçkaje si të për herë të parë. Qysh sapo shkel dheu e huaj. Ti mund të kesh qënë edhe vet emigrant makaronash. Por emigrant qokash, vizash pa teklif. Jo emigrant, përndjekjesh. Emigrant malesh. I mbytur, rraskapitur. Nga ata që shitën çfarë mundën për një vizë. Emigrant llotosh. Apo maunesh. Pjestar i fshesësh. I anijeve të mbytura. Eh sa të tjera.
Kur thua për herë të parë. I lyen me bojë e i bën pis kot, përpjekjet shpirtërore të djemve të atij dheu. Kur sjellin aty deri senatorë nga kusbabaja e botës, Amerika. Siç ishte rasti i fundit, i zotit Bajraktari me senatorin Engel. Nuk janë kontakte të para. Jo… janë të mijraparëmbëdhjeta. Sa e sa e të tjerë punuan për të strehuar, pritur. Ndihmuar në qëndrën e Fort Dixie, në New Jersey, në majin e 1999-ës. Çfarë fletore të hap. E të dëshmojnë se mendësia mbi konceptin si e parë, si i parë…., ka vdekur.
Për çfarë? Për një lloj neverie që ka zënë fill e po bëhet hendek, midis ne zogjve shtegtarë dhe njerëzisë në dheun amë?
Hë…, re…, erdhët ju për të na dhënë mënd? A e di se si më tha, një bujtinar. Diku në një anë rruge. -Ja sa të ikni ju, pastaj të pimë pordhët Edi Ramës.
Për çfarë do flasi diaspora me një qeveritar shqiptar?!
Mund të ndodhi që Kryeministri në një sfond të kuq masiv. Tu flasi me orë të tëra për rilindjen urbane. Ta dish zemrat e tyre do shtrydhen pasi nuk u ka mbetur më gërçkë ku të varin mëndjen.
Dhe ashtu si rëndom tu rrëfejë vendet nga ata vinë. Tu dëshmojë se si fliten gjuhët në vendet ku ata jetojnë e punojnë. Tu demonstrojë punën me orë të zgjatura. Prej ekzemplari bojkotues.
Dhe që tani hiqet sikur u merr shpirtin, atyre që nuk shkojnë në punë. Por që përpikmërisht firmosin diku.
Për çfarë, mund t’i flasësh një emigranti. Apo një diasporisti nga Anglia. Që përcolli Gordon Brown-in nga shef në qytetar. Për shkak të statutit të partisë. Për çfarë një diasporisti nga Franca, që lufton përditë me terrorin. Ndërkohë ti shemb me dru një investitor të huaj. Për çfarë një diasporisti ta zëmë që ka humbur fëmijën nga droga. Kur ti e ke kthyer Shqipërinë në hambar të kanabisit. Në vendin e punëtorëve të tipit brigada të ndëshkuarish me punë të detyruar. Me brigada që flen luginave me çadra plastmasi.
Madje për këtë…, kushdo që disponon mund të postojë foto. Poshtë këtij statuti. Në mënyrë të atillë që, disporistët të kenë materiale reale. Shembuj konkret nga stanet e kanabisit.
Për çfarë parshmërie do i flasësh? Për atë që shqiptarët, me shpenzimet e tyre. Prodhojnë, blejnë abetare. Hapin vullnetarisht shkolla. Japin mësim po vullnetarisht. Si e si për hatër të atdheut.
Çfarë modeli do u sjellësh? Kuvendin? Klasën politike? Marrëdhënien, komunikimin. Respektin institucional….? Apo përvojën opozitarizmit dhe të aleancave me keqardhje se ndryshe nuk fitohet. Nuk vimë dot në pushtet?
Për çfarë?
Për rritjen e borxhit publik.
Diasporistëve, u kanë rënë të ndenjurat në ujë, kryetar. I thonë gjërat troç. E troç jetojnë. Po ju kur u pyet për vilat. Për makinat? Për drogën. Për meritokracinë partiake etj. Bëheni nervoza.
Kur ju thua se, këtej e andej, nga vimë ne diasporistat. Në politikë vjen, dëshmon. Fiton ose nuk fiton platforma jote. Ikën natyrshëm. Dhe shkon në burg po natyrshëm. Ti aty, soji yt në përgjithësi…, të thonë se, më do populli mua.
Për çfarë do flisni, do flasim. Ndaj që në krye është një show me destinacion dështimin e radhës. Jo tuajin lartësi, por të shoqërisë shqiptare.

PS:PS: 3 Vjet te shkuara Edi Rama u beri thirrje mjekeve shqiptare qe ksihin emigruar neper Bote, qe t’i thonin”Po Shqiperise”…I mblodhi, u mbajti fjalim, u fotografua me ta….Cfare ka ndodhe 3 vjet pas atij takimi?.