Ilir Levonja: Të zakonshmet avaze prej Shqipërie

Tha Mustafai (një gazetar me emër turk) që Vojsava eshtë me prejardhje sllave. Ia priti Spartaku (një avokat me emër spartan, vendi i Helenës së Trojës, emër grek), tha për Mustafain, injoranti që e paguajnë qarqet greke dhe sllave. Me që jemi tek toponimia, prejardhja e emrave…, se kjo është çështja. Kjo dhe…, pse e tha. Nuk duhet ta thotë?
Ja priti dhe Shabani, po me emër turk. Edhe Murati me emër otoman. Edhe Çeliku me emër sovjet, revolucionarësh. Një bashkësi me atdhe çështjen. E solli anash edhe Vullneti po me emër sovjetësh. Bërtiti Demiri me emër kazakësh. Llambro me emër grek.
Asnjë me emër shqiptar?!
Po kjo është Shqipëria jonë more djema.
Kjo.
Eshtë një kulturë që nuk u shpik sot, po që mot.
Ndaj jemi një kopshtari e begatë emrash, kulturash, mendësish e traditash; perandorish, shtetesh, shërbimesh, qarqesh, vasalësh.
Ndaj nuk kemi edhe hu ku të mbahemi.
Na mungon vetvetja.
Aq sa sot, për inat të Turqisë, Bashkimit Sovjetik, Kinës, Greqisë, Serbisë, (është një epokë emrash që variojnë në bazë të lidhjeve shqiptare ndër vitet e kaluara, me vendet dhe epokat e marrëdhënieve me ta) i jemi kthyer emrave perëndimorë me shumicë. Emrave të sojit të filmave amerikanë përshembull. Sa Tomsona kemi sot në Shqipëri.
Sot emri universal tek ne është në mode.
Ndaj globalizmi më së pari ka për të prekur Shqipërinë. Më pas vendet e tjera.
Italia apo Greqia përshembull do të jenë të fundit. Do t’u duhet vota jonë për t’u futur në Unioin Global. Pa lënë mënjanë emrat nga fusha e futbollit. Mjaft me qënë pak tifoz brazilian se plot me Rivelinjo u mbushën lagjet. E merrni me mend çfarë do ndodhi në vitin 2417, në Shqipërinë tonë. Sikur ndonjë nga këta Rivelinjot të bëhet i famshëm. Apo shenjtor si nënë Tereza. Sa sherre publike do ketë. Lum kush të rrojë e të kujtoj se nga qejfet e kripura të shqiptarëve. Nga unët e birrave dhe të basteve për ndeshje kampionatesh. U japin fëmijëve emra sportistësh. Nga personazhet e telenovelave u japin emra vajzave. Edhe pse përshembull, hiqen myslimanë të thekur. U vendosin emra katolikë. E kam trajtuar një radhazi këtë çështje, kur një ”mysliman” shqiptar i vuri emër çifut fëmijës. Këtej llapte pas Erdoganit në mbrojtje të gjoja vëllezërve myslimanë palestinez. As e kishte idenë e historisë së gadishullit palestinez, kofliktin e vjetër sa rraca njerëzore mes popujve aty. As e kishte idenë që gjyshi i tij shqiptar u kishte dhënë bukë këtyre çifutëve. Po u kujtua që ishte mysliman. U kujtua të mbroj erdoganizmin. Një ironi shqiptare.
Jemi bërë për ibret të Zotit, thoshte një plakë e vjetër.
Dhe kjo puna e këtij debati.
Dhe ta dini se, kësisoj sherresh ndodhin në vende ku kultura e komunikimit gjakftohtë, kultura e njohjes është zero. Për shkak se individët quajnë institucion individët dhe jo Institucionet kombëtare. Kjo është paradoksale, si gjithë jeta jonë.