Astrit Lulushi: Plutark

Mendja nuk është një enë që duhet mbushur, por një zjarr që duhet ndezur.
Plutarku, filozof, historian, biograf dhe teolog, jetoi në Romë gjatë shekullit të parë të e.s. Një mbrojtës i zjarrtë i vullnetit të lirë dhe i pavdekësisë së shpirtit, idetë e tij kanë ndikuar në shumë mendimtarë të tjerë të mëdhenj gjatë shekujve; Ralph Waldo Emerson shkroi se e kishte të pamundur të “lexonte Plutarkun pa një ndjesi shpimi gjilpërash në trup”. Ky citat pasqyron qasjen e Plutarkut në veprën e tij më të njohur, “Jetë paralele”, një koleksion portretesh të shkruara të grekëve dhe romakëve të njohur, si Cezari, Ciceroni dhe Aleksandri. Plutarku u fokusua në renditjen e figurave sipas arritjeve sesa të evokojë personazhet e tyre. Sepse një jetë – si një mendje – është më shumë se shuma e pjesëve të saj. Ndërsa një enë është e kufizuar dhe përfundimisht do të mbarojë hapësira, një zjarr sapo të ndizet do të vazhdojë të digjet për të konsumuar gjithçka përreth.