Astrit Lulushi: Ngërçe

Shpesh shihen si gjëra të vogla, por shkaktojnë problem të madh, në politikë e kudo. Sikur vetëm emri i një personi me të kaluar të errët të jetë pjesë e qeverisë, kjo krijon mosbesim në popull për të gjithë sistemim. Dhe nëse pika e dobët nuk hiqet, gjithë sistemi është i destinuar të shkatërrohet.
***
Raketa Ariane 5 e Agjencisë Evropiane të Hapësirës mori 10 vjet për t’u zhvilluar me një kosto prej 7 miliardë dollarësh dhe shpërtheu 39 sekonda në fluturimin e saj të parë në 1996. Raketa – e projektuar për t’i vënë evropianët përpara në garën komerciale të hapësirës – mbante një ngarkesë të katër satelitëve që kushtojnë gjithsej rreth 500 milionë dollarë. Sipas hetimit, sistemi i udhëzimit u mbyll 36.7 sekonda pas nisjes për shkak të një gabimi softuerësh që “nuk ishte në gjendje të konvertonte një pjesë të të dhënave nga një format 64-bit në një format 16-bit”. Kjo bëri që sistemi të “mendonte” se po shkonte jashtë kursit – gjë që nuk ishte – kështu që filloi një sekuencë vetëshkatërruese që shkatërroi raketën në ajër.
***
Kometa de Havilland ishte avioni më i fortë i pasagjerëve në botë…përveç një defekti “të vogël” të dizajnit që shkaktoi dy tragjedi të mëdha.
Në incidente të veçanta në 1953 dhe 1954, tre avionë të linjës de Havilland Comet u rrëzuan në mes të fluturimit. Hetuesit ishin të habitur se çfarë shkoi keq me aeroplanin dyvjeçar të teknologjisë moderne. Fajtori rezultoi se ishin…dritaret katrore. Për shkak se çeliku që rrethonte çdo dritare kishte katër kënde të drejta, trupi në mënyrë të qëndrueshme bëhej më i dobët në ato zona. Dhe ndryshe nga avionët e mëparshëm, më të ngadaltë pa kabina nën presion, kometat fluturonin më shpejt, më lart dhe për më shumë orë fluturimi se çdo aeroplan pasagjerësh më parë. S’kaloi shumë, stresi u bë i tepërt për ta mbajtur avionin të bashkuar. Flota e Kometës u ndal për pesë vjet dhe problemi u rregullua. Kjo është arsyeja pse, sot, të gjitha dritaret e avionëve kanë “qoshe të rrumbullakosura”.