Kombet luftëtare të Lindjes së Mesme
Majtisti francez Pierre Goldman ishte një vizionar revolucionar dhe një kriminel. I akuzuar për vrasjen e dy grave gjatë një grabitjeje në një farmaci në Paris dhe grabitjen e dyqaneve të tjera të ndryshme, ai i pranoi vjedhjet, por mohoi vrasjet dhe mori një dënim me burgim të përjetshëm në 1974.
Goldman u shpall i pafajshëm në një rigjykim të vitit 1976, i cili është subjekt i The Goldman Case (2023), një film i shkëlqyer me regji të Cédric Kahn. Në atë kohë, Goldman ishte bërë një hero për të majtën franceze dhe shumë mbështetës, duke përfshirë njerëz të famshëm të botës letrare dhe kulturore pariziane, morën pjesë në seancat gjyqësore. Kur u qëllua në rrethana të errëta në vitin 1979, Jean-Paul Sartre ishte në mesin e vajtuesve.
Ky hero lindi në Lion nga emigrantë polako-hebrenj, të cilët luftuan në rezistencën komuniste kundër pushtimit nazist të Francës. Gjenocidi i hebrenjve ishte një njollë e përhershme në jetën e Goldman. I fiksuar pas antisemitizmit, ai donte të ishte gjithashtu një rezistent, si babai i tij, dhe udhëtoi në Kubë dhe Venezuelë me shpresën për të parë veprime revolucionare përpara se të kthehej në Francë, ku u bë hajdut. Gjatë gjyqit të tij, Goldman deklaroi se ai kishte dashur gjithmonë të ishte një “luftëtar hebre”, sepse kjo ishte, sipas tij, mënyra e vetme për të zhdukur “turpin hebre”.
Dëshira për të treguar ashpërsi për të kapërcyer poshtërimin e persekutimit shekullor, që kulmoi me Holokaustin, nuk është unike për Goldman. Është gjithashtu e dobishme për të kuptuar historinë e Izraelit dhe armiqësinë e kryeministrit Binyamin Netanyahu. Sigurisht, ka shumë arsye pse Netanyahu ka vazhduar të përshkallëzojë luftën kundër Hamasit dhe Hezbollahut. Nëse do të dorëzohej, forcat e vijës së ashpër në qeverinë e tij do ta braktisnin dhe sapo të largohej nga pushteti, Netanyahu mund të përfundonte në burg.
Por ka më shumë nga Goldman në retorikën e Netanyahu-t. Ai shpesh përmend Holokaustin, kur hebrenjtë u detyruan të vuanin të vetëm fatin e tyre, për të justifikuar luftën kundër palestinezëve. I shtyrë për të ndalur luftën në Gazë, Netanyahu tha: “Ne do t’i mposhtim armiqtë tanë gjenocidalë. Kurrë më është tani.”
Aftësia ushtarake ka qenë pjesë e tiparit dallues izraelit që nga krijimi i shtetit në vitin 1948. Një lloj i ri hebre – një luftëtar – do të popullonte vendin e ri. Por në vitet 1940 dhe 1950, gjenocidi nazist nuk u përmend kurrë. David Ben-Gurion, kryeministri i parë i Izraelit, donte të largohej nga kjo e kaluar evropiane. Të mbijetuarit e Holokaustit ishin një kujtesë e sikletshme e një poshtërimi historik.
Ben-Gurion ndryshoi mendje vetëm pas gjyqit të vitit 1961 të Adolf Eichmann, kryeinxhinierit të Holokaustit, në Jerusalem. Holokausti nuk trajtohej më si një simbol i turpit, por më tepër si provë e fatit të Izraelit për të garantuar që hebrenjtë nuk do të ishin më kurrë viktima të vrasjeve masive. Nxënësve izraelitë, gjatë vizitave në kampet e vdekjes në Poloni, u thuhet se nëse shteti-komb hebre do të kishte ekzistuar kur Hitleri erdhi në pushtet, gjashtë milionë jetë do të ishin shpëtuar.
Netanyahu krenohej që mbante atë barrë. Ai ishte “Z. Siguria”. Nën udhëheqjen e tij të ashpër, hebrenjtë izraelitë do të ishin të sigurt. Sulmi brutal i 7 tetorit 2023, kur Hamasi vrau, përdhunoi dhe rrëmbeu hebrenj, ishte kështu një moment poshtërimi i thellë – për Forcat e Mbrojtjes të Izraelit, të cilat ishin të papërgatitura; për agjencitë e inteligjencës, të cilat në masë të madhe kishin shpërfillur shenjat paralajmëruese; dhe mbi të gjitha për vetë zotin Siguri.
Netanyahu u desh të sulmonte dhe të vazhdonte të sulmonte, para së gjithash për të qëndruar në pushtet dhe jashtë burgut, por edhe për të shuar turpin dhe për të treguar se hebrenjtë do të luftonin, edhe vetë nëse do të ishte e nevojshme. Armiku është real: Hamasi dhe Hezbollahu janë organizata terroriste të përkushtuara për ta fshirë Izraelin nga harta. Por me 7 tetorin që rishfaq traumat e vjetra hebreje, Izraeli po lufton gjithashtu fantazmat e së kaluarës, pohimet e përsëritura se grupet islamike janë nazistët e sotëm.
Ciklet e vazhdueshme të dhunës mund të dalin lehtësisht jashtë kontrollit, duke nxitur një luftë më të gjerë që përfshin fuqitë bërthamore. Për më tepër, objektivi i Netanyahu-t për “fitoren totale” kundër një lëvizjeje ideologjike nuk mund të arrihet vetëm me mjete ushtarake. Por, më e rëndësishmja, lufta dhe shtypja gjenerojnë më shumë turp. Sado i justifikuar dhe i nevojshëm mund të ketë qenë themelimi i Izraelit, palestinezët janë poshtëruar vazhdimisht si rezultat.
Burrat dhe gratë e nënçmuara do të bëhen më militantë vetëm kur të dëbohen nga shtëpitë e tyre stërgjyshore, të keqtrajtuar vazhdimisht në postblloqe dhe pika kufitare, të intimiduar nga kolonët e dhunshëm hebrenj ndërsa ushtarët izraelitë vëzhgojnë dhe detyrohen të jetojnë nën pushtim të përhershëm ose të përballen me shtypjen nga vetë udhëheqësit e tyre ekstremistë. Ashtu si Goldman, palestinezët me gjaë do të duan të jenë luftëtarë për të hequr turpin e tyre.
Për sa kohë që të dyja palët kërkojnë t’i shkaktojnë dëme maksimale palës tjetër për të korrigjuar gabimet e së kaluarës, dhuna nuk do të përfundojë. Netanyahu mund të mendojë se fitorja totale është në horizont, tani që Hezbollahu është dëmtuar rëndë dhe Gaza është kthyer në gërmadha, por ky është një iluzion. Ai thjesht ka krijuar më shumë armiq që do të duan të rivendosin në vend nderin e tyre duke vrarë në një luftë pa fund.