Kushtet e BE për Shqipërinë që negociatat të hapen në qershor 2019
Ministrat e jashtëm të Bashkimit Europian vendosën të mos hapin negociatat me Shqipërinë sic sugjeronte raporti i Komisionit Evropian, duke përbërë një nga rastet e rralla kur ministrat rrëzojnë në tërësi një sugjerim të komisionit cfarë vë në dyshim edhe progresraportet e këtij institucioni për Shqipërinë.
Deri në qershor të 2019-ës, data e hapjesë së negociatave, vendi ynë duhet të ketë plotësuar disa kushte. Në draftin e plotë të publikuar pas takimit, renditen një sërë detyrash për qeverinë e Tiranës.
“Duke pasur parasysh progresin e mësipërm, në veçanti për pesë prioritetet kyçe, Këshilli pajtohet që t’i përgjigjet pozitivisht progresit të mësipërm të bërë nga Shqipëria dhe planifikon rrugën drejt hapjes së negociatave për anëtarësim në qershor të vitit 2019.
Prandaj, Këshilli nënvizon nevojën kritike që Shqipëria të konsolidojë më tej progresin e bërë në reformën e gjyqësorit në veçanti përmes Vetingut dhe të japë rezultate të tjera të prekshme në luftën kundër korrupsionit në të gjitha nivelet dhe në luftën kundër krimit të organizuar, veçanërisht në kultivimin dhe trafikimin e drogës, ruajtjen dhe thellimin e momentit aktual të reformës” – thuhet në konkluzionet e samitit të ministrave të jashtëm të BE. Por cilat janë detyrat konkrete që duhet të përmbushë Shqipëria.
Kjo do të thotë:
– avancimin e mëtejshëm të procesit të rivlerësimit të gjyqtarëve dhe prokurorëve, në veçanti duke plotësuar të gjitha dosjet prioritare dhe finalizimin e themelimit të strukturave të pavarura gjyqësore siç parashihet me reformën kushtetuese;
– finalizimin e themelimit të organeve të specializuara, përkatësisht Strukturës Speciale Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) dhe Byrosë Kombëtare të Hetimeve (NBI) dhe Gjykatës;
– forcimi i procesit të hetimeve proaktive, ndjekjeve penale dhe dënimeve përfundimtare në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, duke përfshirë edhe në nivel të lartë” – janë pikat kyçe të përcaktuara nga ministrat e jashtëm të BE.
BE i bën thirrje Komisionit që të vëzhgojë nga afër përpjekjet e mësipërme të reformave nga Shqipëria dhe do të vlerësojë progresin në bazë të raportit vjetor të Komisionit. Konferenca e parë ndërqeveritare mes Shqipërisë dhe BE-së e cila shënon edhe çeljen
“Këshilli thekson që ky vlerësim i progresit duhet të përfshijë rezultate të tjera të prekshme dhe të qëndrueshme duke u përqendruar në veçanti në sundimin e ligjit. Për zgjedhjet, Këshilli i kushton një rëndësi të veçantë Shqipërisë që adreson rekomandimet e jashtëzakonshme të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Zyrën e Evropës për Institucionet Demokratike dhe të Drejtat e Njeriut.