Astrit Lulushi: Mënyra misterioze e Zotit

Astrit Lulushi

Historitë kanë fuqi. Nëse keni një gur të rastësishëm, ai nuk ka vlerë. Por ky nuk është gur i zakonshëm: është një pjesë e Murit të Berlinit. Tani guri ka vlerë. Historia ka vlerë.
Dihet se hebrenjtë nuk kishin një emër për fenë e tyre. Fjala hebre, përkthimi modern i së cilës do të ishte Judahite, vjen nga mbretëria e Judës (ose Judesë) nga e cila e kanë origjinën të gjithë hebrenjtë modernë. Ky kuptim i fjalës është relativisht i vonë, i dëshmuar për herë të parë në Biblën Hebraike në Librin e Esterës, i vendosur gjatë sundimit pers të vendit.
Fjalët “çifut” dhe “judaizëm” vijnë të dyja nga fjala latine “Judaeus”, e cila është nga ana tjetër një transliterim latin i një transliterimi grek të fjalës hebraike. Fjala “çifut” u zhvillua përmes “juieu” të vjetër frëngjisht (ku u hodh “d”), ndërsa “judaizëm” është një huazim i mëvonshëm drejtpërdrejt nga latinishtja.
Judenjtë rrjedhin nga tre fise: Levitët (të cilët nuk kishin tokë dhe janë të paktë në numër), Beniaminitët (gjithashtu një fis shumë i vogël) dhe anëtarët e Judës që ishin grupi më i madh. Nuk kishte “fis i Jozefit”, por dy fiset u emëruaran për djemtë e tij. Këto si pjesa tjetër e fiseve veriore u shpërndanë me pushtimin e Mbretërisë së Izraelit. Anëtarët e Mbretërisë së Judës – Mbretëria jugore – mërgohen në Babiloni përpara se të ktheheshin për të formuar Komonuelthin e dytë Hebre. Janë këto që përfundimisht u shpërndanë nga Roma
Nga ana tjetër, ka edhe shumë Levitë përreth. Ata thjesht i referohen vetes si hebrenj.
Historia e Judës, e përmbledhur., është se ai e shiti vëllanë e tij të vogël, Josefin – Jusufin në skllavëri, dhe e gënjeu të atin për këtë. Juda la pasardhës familjen e tij, pati një djalë, i cili ishte aq i keq, saqë Zoti e zhduku nga faqja e dheut. Kështu Juda i dha djalit tjetër gruan e djalit të tij të vdekur, Tamarën. Edhe djali tjetër ishte i keq dhe kështu Zoti e vrau edhe atë. Atëherë Juda nuk pranoi t’ia jepte Tamarën djalit të tij të tretë, duke e fajësuar atë për vdekjen e dy të parëve. Më vonë, ai vetë bën seks me të. Ajo paraqitet si prostitutë dhe në vend të pagesës, Juda i jep asaj stafin, kordonin dhe unazën e vulës (në thelb kartën e tij të identitetit, kartën e kreditit dhe numrin e sigurimeve shoqërore). Ajo mbetet shtatzënë; e quan Judën person të tmerrshëm, dhe ai e përballon këtë. Juda pëson një kthesë në karakter, më vonë doli vullnetar për të zënë vendin e vëllait të tij si i burgosur.
Tamara kishte dy djem nga Juda dhe është nëpërmjet djalit të saj Perez që Jezusi lindi, përfundimisht, pas një vargu të gjatë.
Përse Juda, dhe jo Jozefi, u preferua?
Juda ishte favoriti i dytë pas Benjaminit. Vëllezërit e tij më të mëdhenj ranë nga favori i Perëndisë përmes vrasjeve dhe sjelljeve të pahijshme, duke lënë Judën trashëgimtar. Jakobi – Israeli – babai i Judës, e bekoi atë më shumë se çdo bir tjetër, përveç Jozefit, i cili kishte tashmë një mbretëri. Ai ishte në krye të Egjiptit, ju kujtohet?
Historia e Judës dhe kthesa e plotë që bëri në të, u përdor nga Perëndia për të shpëtuar njerëzimin, nëpërmjet Jezusit, besojnë të krishterë. Perëndia mund të kishte bërë trashëgimtarin e Jozefin. Por ishte shumë më me ndikim nëse Jezusi ishte trashëgimtari i Judës.
Kush do të habitej nëse trashëgimtari i njeriut të drejtë, i cili bëri gjithçka siç duhet, do të ishte mesia? Asnjë. Kjo nuk ka kuptim, Jozefi ishte tashmë një shembull virtyti. Por Juda?
Juda bëri gjëra të tmerrshme. Askush nuk do të priste që ai të ishte paraardhësi i Jezusit. Por u ndal dhe e ktheu jetën e tij. Çdo njeri e ka mundësinë dhe aftësinë për të bërë të njëjtën gjë. Kjo është ajo që thotë historia e Judës.
Dhe kjo është arsyeja pse Perëndia zgjodhi Judën mbi Jozefin e preferuar.