115 trilionë $ – Globi sipas verdhushkave, ekonomia globale!

(s. guraziu – ap, dhjetor 24 – infografikë, të dhënat Visual Capitalista, IMF).

Nganjëherë duhet “parë” botën dhe nga aspekti i verdhushkave, sidomos kohëve më të fundit, është mirë të shihen sadopak “rrymat monetare globale”, njësoj si rrymat e oqeaneve, e kuptojmë se kush bën me “hile”, se kah shkojnë financimet, armatimet etj etj. Fluktimet, “rrymat monetare” i shpalosin lloj-lloj aferash, është përspektivë origjinale dhe relativisht e re, i bie t’jetë diç si përspektivë mondialiste. Dikur s’ishte e mundur, jo dhe aq larg në kohë, s’e kishte kush idenë ç’bënin kinezët, as ata s’dinin për neve, sikur që as s’e kishim idenë se ekzistonte bie fjala Amerika, as Australia etj. etj.

Për 190 vende të botës lista qenka sadopak dhe “ok”, sa i përket GDP-s (bruto-prodhimi vendor) Kosova qenka e 146-ta (sëpaku qenka para Malit t’Zi, këta e mbajkan pozicionin 150), Shqipëria qenka më e mirë se Kosova për nja 30 herë, qenka e 115-a (pas Kroacisë, kjo e 75-ta, dhe pas Serbisë, e 79-ta), sidoqoftë lista paska dhe “mangësi” sepse s’na paska përmendur fare as Vatikanin as mua… sa i përket GDP-së.

Ok, jemi ekonomi të vogla, e vërtetë kjo, por e paskan përmendur ishullin Tuvalu në pozicionin 190 (të fundit) me vetëm 100 milionë GDP (0.1 miliard $), pakëz u çudita, ehuu qenka listë e mangët, jo vetëm që s’e kanë përmendur Vatikanin… ku e ditkan ata të IMF që nuk i kam dhe unë 100 milionë GDP, le t’jem në listë 191-shi, apo dhe 192-shi s’prish punë (nuk prekem t’jem pas Vatikanit), çfarë nëse i mbajë në të “zezën” në ndonjë bodrum të Zvicrës (anise tashmë as kjo s’shitet… harrova, pasi dhe Zvicra qe zotuar s’do ketë tutje në të “zezën”, të gjitha asetet, gjithçka nëpër bankat do jenë publike, s’ka më në të “zezën” patën thënë, le t’jenë të Al Kapones, le t’jenë tuat, të Pacollit a të Corleones… gjithçka në shesh, secila shumë verdhushkash do jetë publike, qenë zotuar zviceranët : )

115.338.3 trilionë $ të ekonomisë globale

Përgjatë 100 viteve të fundit, dmth. 1 shekull pa ndërprerë, ShBA ishte ekonomia më e madhe e botës, dhe me 30.3 trilionë $ do e ruajë epërsinë edhe në v. 2025 – shkruante Visual Capitalista, bazuar në të dhënat nga IMF (Fondi Monetar Ndërkombëtar).

Kina e dyta ekonomi më e madhe, me 19.5 trilionë $ gjithashtu do ta mbajë pozicionin e dytë (tashmë në vendin e 2-të për 15-vjet me radhë). Amerika së bashku me Kinën përbëjnë 43% të GDP-së së botës, dmth. pothuaj gjysma e ekonomisë botërore.

Kohëve të fundit Top-5 e botës ka pësuar ndryshime, psh. në v. 2024 Gjermania (me 4.9 trilionë $) kapërceu Japoninë (4.4 trilionë $) si ekonomia e 3-të e botës. Ndërsa në v. 2020 India (me 4.3 trilionë $) e pati tejkaluar Mbretërinë e Bashkuar (me 3.7 trilionë $) si e 5-ta ekonomi më e madhe e botës.
Deri në v. 2026 të tre vendet (Gjermania, Japonia, India) pritet t’i ruajnë pozicionet e tyre, në v. 2026 India parashikohet ta kalojë Japoninë për pozicionin e 4-të, dhe në v. 2028 Gjermaninë për pozicionin e 3-të.

2025 GDP (në Miliarda $)

01

U.S. $30,337.2
02

China $19,534.9
03

Germany $4,921.6
04

Japan $4,389.3
05

India $4,271.9
06

UK $3,730.3
07

France $3,283.4
08

Italy $2,459.6
09

Canada $2,330.3
10

Brazil $2,307.2
11

Russia $2,195.7
12

South Korea $1,947.1
13

Australia $1,881.1
14

Spain $1,827.6
15

Mexico $1,817.8
16

Indonesia $1,492.6
17

Türkiye $1,455.4
18

Netherlands $1,273.0
19

Saudi Arabia $1,136.6
20

Switzerland $999.6
21

Poland $915.5
22

Taiwan $814.4
23

Belgium $689.4
24

Sweden $638.8
25

Ireland $587.2
26

Argentina $574.2
27

UAE $568.6
28

Singapore $561.7
29

Austria $559.2
30

Israel $550.9
31

Thailand $545.3
32

Philippines $507.7
33

Norway $506.5
34

Vietnam $506.4
35

Malaysia $488.3
36

Bangladesh $481.9
37

Iran $463.7
38

Denmark $431.2
39

Hong Kong SAR $422.1
40

Colombia $419.3
41

South Africa $418.0
42

Romania $406.2
43

Pakistan* $374.6
44

Chile $362.2
45

Czech Republic $360.2
46

Egypt $345.9
47

Finland $320.0
48

Portugal $319.9
49

Kazakhstan $306.6
50

Peru $294.9
51

Iraq $270.9
52

Greece $265.2
53

Algeria $264.3
54

New Zealand $262.9
55

Hungary $245.6
56

Qatar $226.2
57

Nigeria $195.0
58

Ukraine $189.8
59

Morocco $168.6
60

Kuwait $162.0
61

Slovak Republic $152.5
62

Dominican Republic $135.5
63

Uzbekistan $127.4
64

Ecuador $125.7
65

Puerto Rico $122.2
66

Guatemala $121.0
67

Ethiopia $120.9
68

Angola $118.4
69

Kenya $116.7
70

Bulgaria $115.5
71

Oman $111.3
72

Venezuela $110.0
73

Costa Rica $100.7
74

Luxembourg $97.0
75

Croatia $96.0
76

Côte d’Ivoire $95.5
77

Panama $91.7
78

Turkmenistan $91.2
79

Serbia $88.6
80

Lithuania $88.0
81

Uruguay $86.4
82

Tanzania $85.5
83

DRC $79.2
84

Slovenia $77.4
85

Azerbaijan $77.0
86

Belarus $76.9
87

Ghana $75.8
88

Myanmar $65.0
89

Uganda $62.9
90

Macao SAR $59.3
91

Cameroon $57.7
92

Jordan $56.1
93

Tunisia $54.7
94

Bolivia $51.3
95

Cambodia $51.2
96

Bahrain $49.5
97

Latvia $48.2
98

Libya $48.0
99

Nepal $47.8
100

Paraguay $46.8
101

Estonia $45.3
102

Honduras $39.0
103

El Salvador $37.8
104

Senegal $37.8
105

Cyprus $37.7
106

Zimbabwe $36.9
107

Georgia $35.9
108

Iceland $35.4
109

Papua New Guinea $32.6
110

Zambia $31.8
111

Haiti $30.6
112

Sudan $30.0
113

Bosnia and Herzegovina $29.9
114

Trinidad and Tobago $29.2
115

Albania $28.0
116

Guinea $27.3
117

Mongolia $27.2
118

Armenia $26.6
119

Malta $26.3
120

Mozambique $24.5
121

Guyana $24.5
122

Burkina Faso $23.6
123

Mali $23.2
124

Benin $23.1
125

Botswana $22.1
126

Niger $21.9
127

Jamaica $21.6
128

Gabon $21.0
129

Nicaragua $21.0
130

Moldova $19.6
131

Chad $19.6
132

Madagascar $18.1
133

Kyrgyz Republic $17.4
134

North Macedonia $17.1
135

Brunei Darussalam $16.7
136

Mauritius $16.5
137

Yemen $16.2
138

Congo $15.9
139

Bahamas $15.3
140

Lao P.D.R. $14.4
141

Namibia $14.4
142

Tajikistan $14.2
143

Rwanda $14.0
144

Somalia $13.9
145

Equatorial Guinea $12.9
146

Kosovo $11.8
147

Mauritania $11.1
148

Malawi $10.8
149

Togo $10.5
150

Montenegro $8.8
151

Sierra Leone $7.8
152

Barbados $7.6
153

Maldives $7.6
154

Fiji $6.1
155

Eswatini $5.4
156

South Sudan $5.3
157

Liberia $5.1
158

Suriname $5.0
159

Djibouti $4.7
160

Aruba $4.4
161

Andorra $4.1
162

Bhutan $3.5
163

Belize $3.5
164

Central African Republic $3.0
165 🇬🀀򌠠The Gambia $3.0
166

Cabo Verde $2.9
167

Saint Lucia $2.7
168

Antigua & Barbuda $2.4
169

Lesotho $2.4
170

Guinea-Bissau $2.4
171

Seychelles $2.2
172

Burundi $2.2
173

Timor-Leste $2.1
174

San Marino $2.1
175

Solomon Islands $1.8
176

Comoros $1.5
177

Grenada $1.5
178

Saint Vincent & Grenadines $1.2
179

Saint Kitts & Nevis $1.2
180

Vanuatu $1.2
181

Samoa $1.1
182

São Tomé & Príncipe $1.0
183

Dominica $0.7
184

Tonga $0.6
185

Micronesia $0.5
186

Palau $0.4
187

Kiribati $0.3
188

Marshall Islands $0.3
189

Nauru $0.2
190

Tuvalu $0.1