Cikël poetik nga Nexhat Halimi

 

Dritë e artë

Mësytë pa i prekur largësitë të arrinit te deti

Të zgjoheshit në jug te ulliri siç e ringjallë poeti

Shkelnit vështirësi zgjuar e fjetur me mëngjes

Fshinit djersët për fytyrë të dylltë  përmbi vesë

 

Ja, Meka, shikoje kalanë e vjetër mijë vjeçare

Aty afër ulliri kaq i moçëm bën hije në dritare

E në qiell dhe mbi ujë ndrin vinjetë e hënës

E mua seç më shpërfaqet në gur silueta e nënës

 

Nuk qe në bregdet asnjëherë për të bërë benë

Veç jo pse qemë të varfër sa për ta ndjekur fenë

Ajo s’ është më veç unë e kujtoj prore me lot

Nga më pret te dyert e oborrit në Dumnicë  kot

 

As ajo as unë s’ hyjmë tash nëpër të njëjtat dyer

Gjatë ecjes jetës diçka nga shpirti është thyer

Mbyll vjershën me zbrazësi zemre me yllin lart

Dea e gruaja janë në det nën dritë të artë

 

 

Zëri nga larg

 

Prapë fillikat vetëm me gungat e leqet e mendimit

Veç me ndonjë tufë drite e pikëllimi fijesh të kujtimit

E mbi tavolinën e bukur përplaset ndonjë valë e detit

E më ngjallet ndonjë rrjedhë gjaku etjes së poetit

 

Ndjek mes degësh dritën e ndonjë degëz të ullirit

Verandës ik e prapë vjen e derdhet aromë e thellë e blirit

E mendja ik te pusi i hasës së kullës në dumnicë

E etja e vetmia bredhin udhët e këputura në toplicë

 

fërkoj ballin e djersitur as shkruaj gjë e vetes ik

tërë jetë e njëjta këputje e gjëmim i largët dhe mitik

as letër marrë ka kohë as letër ka kohë nuk nis

i derdh shikimet tek një zog në vaj të thellë ngrysë

 

E ngrys pleqërinë vetëm, ngrys vetullat, ngrys fytyrë.

Ngrihem e shikoj gjatë  veten në një cep në pasqyrë

-Alo, babai, dëgjoj zërin e deas të shpërndahet me lyrë

Ky zë më tingëllon vetes sa herë ndjehem ngrirë

 

 

Udhët e mia

 

 

‘i pikë ujë t’ më çel shpirtin vetmuar në këtë zjarr

në oborrin e vjetër kam hyrë tashmë të bërë arë

pemët djegur kanë mbirë vetëm  barishte  të gjata

bie mjegull e zymtë mbi çdo gjë ka rënë nata

 

molla e thartë në këndin e vet të vjetër tharë

përbëri pusi me ujë të thartë dhe shtëpia aty çarë

babai ka vdekur e muri rreth mollësh rrënuar

çdo gjë ka rënë në hi ka mbetur kaq e vetmuar

 

askush s’më pret te dera e oborrit me shkëlqim

dritaret dhomat tek frymonte jeta është vegim

nëna s’ është ka vjet çdo gjë ka rënë në përfytyrim

kush ka vajtur në amerikë ka ik në pa kthim

 

veç unë i pres te lëmë e drithit të ikim te jallia

nisem vetëm t’i ecë dhe një herë udhët e mia

është dhe nesër ditë cekte dikur një poet fshatar

ndërsa skiconte urat natyrisht me etje dhe mall

 

 

Loja e vdekjes

 

eca dy hapa para e një prapa të një loje tjetër

m’u shfaq halim tullari tashmë me mjekër

në frymë të ikur te siluetë e lisit të prerë të tretë

ai lëvizi duart lart  tha tashmë unë jam mbret

 

ulur në një gur luaja dekergjik përherë të parë

fitoja dhe fitonte e loja gdhendej në mullar

e kurrgjë s’ lëvizte në këtë lojë të kotë të kurrkujt

në një përballje të ashpër të  halilit e të muj’t

 

qe tharë fyti e afër asnjë e vetme pikë e ujit

i mbetur vetëm në mal pa mbrojtje të askujt

byrytet një dem me të dy brirët mbytur në gjak

e kot djersitet në jetëmbetje një plak

 

a s’qe më mirë të jemi matur me gurapeshë aty

t’ia pranonin fitoren e humbjen vetes unë dhe ti

në këtë mënyrë dy të vdekur në të njëjtën lojë

s’ kujtojmë ç’ bëjmë e nuk flasim fjalë me gojë

 

 

 

Kjo tokë jona

 

Pullat në dyer të oborrit ndrisin yje në hapësirë

Shpend s’ zbret të gjej ushqim çdo gjurmë është fshirë

E lart fluturojnë siluetat e atyre që s’janë në jetë

Veç ndonjë flutur prek ujin e kroit në rrjedhë lehtë

 

Vija kufitare  i përngjet shpirtit të djegur nga Toplica

Për cunga i rrjedhë me dhembje shpirti Dumnica

Në roje të gurit të vatrës ka zbritur veç Uka ndër lot

Në xhirim të fejtonit për mua  i sillet vetes kot

 

Fluturojnë të vdekurit qiellit të thyer për dritare

Nëna kthyer nga Amerika të varroset pa brenga fare

Uka  vjet më vonë më njeh e më përshëndet

Vetëm pse gjaku nuk mund të bëhet kurrë ujë në jetë

 

Çdo gjë tjetër është e vjetër është e njëjtë hiq pa qare

Ja xhaAhmetin nga ndez me strall e brincë cingare

Me qentë ujqër ka dalë Biqaku ta ruaj tokën në ugare

Uka më njeh e më përshëndet pa brenga fare

 

 

Fluturimi mbi Dumnicë

 

Fluturojnë të vdekurit qiellit të arnuar prej pëlhure

Figura përralle përfytyruar në qenie përbri një gurre,

Ja të del para në të bardha natën e të pret udhën

poshtë te jallia varret akull e askush s’e kalon urën

 

As vjen as nuk shkon kush te shkolla në një valle

E një zë i thyer gjithësie i bërë heshtje djegur fare

Vigut të muharremit s’lëviz kolonë me  libra në dorë

A është hije apo halim tullari endet me një kurorë

 

E derdhet ndërmjet vjeshtë apo veç bie e bie shi

Nëna Hatixhe e babai Haliti enden me dhembje në gji

Brengosur kush i kositë barishtet e egra në dumnicë

Shkret mbetur çdo gjë njëjtë fushës për në toplicë

 

Veç nga shtëpia me kulm thekre ende ndez kujtimi

E lidh me shall të bardhë kokën të mos ik mendimi

i lë në copëza të gjitha e fluturoj hapësirës së këputur

‘I bletë larë në nektar e te kroi cicëron zog i bukur

 

 

Epikë në gur

 

Prapë dëgjohen bimët shpezët e të lidh zjarri

Me të rrahurat e zemrës nën vetëtimë behari

Toka fle pjesërisht e uji në çast kthehet në krah

Veç qeni vështron e i qëndron pronarit në gjah

 

Dritëza larg ndizet fiket herë zbehtë herë tretur

pasi të kenë kryer dashuri çdo gjë tjetër e fjetur

Ujërat rrjedhin në zhurishta dhe ndër gurë

Ti nisesh prej nga vjen jallisë dhe del në urë

 

Kot është nuk lidhen gjërat më kurrë me litar

Zjarri ngjet lidhet me ujin për zjarr aty në farë

Ende jehon e vjetra e vritesh pse je shqiptar

Vetëm hija siç është Uka ik fushës me fanar

 

Më mungon një fletë e madhe, një tabak letër

për ta pikturuar dhembjen e zjarrin e vjetër

një tablo, një pikturë në dërrasë të varur në mur

E ta lë Dumnicën në varre në epikë e në gur

 

Ndërmjet

 

e kanë thënë aty ku lind është mesi i botës

poet të jesh shkencëtar apo mjeshtër i flotës

ja pse melodisë me flaut mësyn valë valë

e thëllëzat ikin te foletë te të vegjlit në mal

 

e ke në këtë mënyrë ëndrrën në shuplakë

te kroi i kishës te lugu i mollës duar përgjak’

Ramë H. nxirrte gurë te Kalanica e mirë

E maste largësinë veç me sy pa të vështirë

 

Jata rridhte me hove e s’ sillte asgjë fare

Çdo gjë lëviz veç dumnicashtërirë në luadhe

Oxhakët me muzgje ngjanin në fabrikë

Kush e fikte dritën e kush ecte në mitikë

 

Mbeti çdo gjë siç qe  e mora udhë për qytet

kurrë s’iku mendje se diçka e tij është mbret

ka ikur ka kohë kanë vajtur dhe vjet e vjet

aty ku lind e bukura aty dhe vdes ndërmjet

 

 

Pa titull

 

Vaji i qyqes në gem zgjohet në secilën orë

Të bjerë shi të jetë vjeshtë të  bjerë dhe borë

Fatin e motrës me nën vëllezër e qan me lot

Mes të djeshmes e  të sotmes vajton kot

 

Ka çfarë të vajtohet në Dumnicë dhe tjetër

Siç ka të përmendet në Toplicë plagë e vjetër

Ranë shtëpitë ranë hijet mbi lumë të vrarë

Nënat mbetën pa vetvete pa trashëgimtarë

 

Pse dëgjohet qyqja në gem në vijën kufitare

Fluturon verbërisë e s’ndalet në asnjë dritare

s’ka pse t’i lumturohet çdo gjë veten e vret

E  ata që vajtën e pasuruan botën secilin vjet

 

Tashmë veç varret mes vetes flasin me natë

E ndonjë lodër kryeneçe me inat të gjatë

Niset te mësuesi Azem B. ta mësojë ABC-në

E  mes qiellit në shi vjeshte zgjon rrufenë

 

 

Qeni me larë dhe Alba

 

 

Vetëm mbetën qengjat, delet, qeni e unë ika

Më vinte ngado hije e shpika fatin a s’e shpika,

Më shikoi qeni në sy dhe lehu thellë e rrallë,

Udhëtonim një të pa ndarë në jetë e përrallë

 

Përrallë qe tjerrja e çasteve ndër fusha kodra

Me të  thyenim vetminë ngjashëm me lodra

Në çastin e ndarjes s’do t’ ia harroj sytë kurrë,

Të pa qartë, lot piknin vadë. Mbet gur në urë

 

Të më priste, me shpresë të vetme në sytë.

Më lehtë do ta përjetoja të më kishin mbytë.

Gjashtëdhjetë vjet ikën s’u takuam më kurrë,

Prej syve të mi vinte e derdhej  një gurrë.

 

Dola të blej bukë te furra e Ibishit, kaq vonë.

Ika mendjen nga qeni, veç ai s’harrohet thonë

Zbrita rrugën te furra tjetër e ja Alba aty

Më ra në duar e më shoqëroi deri në shtëpi